Κρούικσανκ, Τζορτζ

(George Cruikshank, Λονδίνο 1792 – 1878). Άγγλος γελοιογράφος, σχεδιαστής και χαράκτης. Δημιούργησε εκατοντάδες χαλκογραφίες, στις οποίες σατίρισε τη σύγχρονή του κοινωνία και έδωσε μια ζωντανή εικόνα της εποχής του Γεωργίου Δ’. Υπήρξε συνεχιστής του κοινωνικού και πολιτικού διαφωτισμού που είχε ήδη αντιπροσωπευθεί στην τυπογραφία από εκλεκτούς καλλιτέχνες, όπως ο Χόγκαρθ, ο Ρόουλαντσον και ο Γκίλρεϊ. Αν και οι επιθέσεις του Κ. δεν έφτασαν ποτέ τη σκληρότητα και την οξύτητα των προκατόχων του, οι πολιτικές συνέπειες της τέχνης του αποδεικνύονται από το γεγονός ότι το σχέδιό του Bank Restriction note (1818) έγινε αιτία αναθεώρησης του ποινικού δικαίου. Από καλλιτεχνικής πλευράς, το κυριότερο έργο του υπήρξε η σειρά των χαρακτικών Τα παιδιά του μέθυσου (1848). Από το 1820 ο καλλιτέχνης αφιερώθηκε στην εικονογράφηση βιβλίων, κυρίως του Ντίκενς, με τον οποίο συνδεόταν. Η πνευματική του συγγένεια με τον μεγάλο μυθιστοριογράφο διακρίνεται σε πολλούς γελοιογραφικούς τύπους του. Συνεργάστηκε επίσης με τον Θάκερεϊ σε διάφορα περιοδικά και ημερολόγια, όπως στο Κωμικό αλφάβητο (The Comic Alphabet, 1836), στο Κωμικό ημερολόγιο (The Comic Almanac, 1835-53) και στο Βιβλίο του τραπεζιού (The Table Book, 1845). Μία επιλογή από τα έργα του Κ. κυκλοφόρησε στο Λονδίνο το 1907. Χαρακτικό του Τζορτζ Κρούικσανκ, που σατιρίζει την εχθρική στάση της αγγλικανικής Εκκλησίας προς τον χορό· ένας επίσκοπος, οπλισμένος με την ποιμαντορική ράβδο, εισβάλλει στη σκηνή.